Өчигдөр дэлхий даяар 54 жилийн тэртээх энэ өдөр анх удаа сансарт ниссэн Юрий Гагариныг дурсаж, сансрын нисэгчдийн өдрийг тэмдэглэн өнгөрүүллээ.

1961 оны дөрөвдүгээр сарын 12-ны өдөр Москвагийн цагаар 09.07 цагт Байконурын сансрын буудлаас дэлхийн анхны сансрын нисэгч Юрий Гагарин “Восток-1” хөлгөөр сансарт хөөрсөн юм. Дэлхийн анхны сансрын нисэгч дэлхийг тойрог замаар нэг удаа тойрч 108 минут болоод Саратов мужийн Смеловка тосгоны орчим буужээ.

Юрий Гагарин аюултай нислэг үйлдэх гэж буйгаа, эргэж ирэхгүй байж болох эрсдэлтэйг мэдэж байсан тул сансарт нисэхээс хоёр хоногийн өмнө эхнэр, хүүхдэдээ доорх захидлыг бичсэн байна.

Миний хамгийн дотно, хайртай Валя, Лена, Галя нар минь ээ!

“Өнөөдөр надад туйлын баяртай үйл явдал тохиолоо. Энэ жаргалтай мөчүүдээ та нартайгаа хувцаалцахаар шийдэж захиа бичиж байна. Өнөөдөр сансрын нислэгийн удирдах комиссоос намайг хамгийн анхны хүн болгон сансарт нисгэхээр шийджээ. Хайрт Валюша минь, намайг ямар жаргалтай байгааг мэдэж байна уу? Би та нарыгаа миний энэ баяр жаргалыг хамтдаа хуваалцаасай гэж хүсч байна. Жирийн нэг иргэнд хамгийн анх сансарт мөрөө гаргах төрийн маш чухал даалгаврыг хүлээлгэлээ.

Үүнээс илүү сайхан мөрөөдөл байна гэж үү? Энэ бол түүх, энэ бол шинэ зуун. Нэг хоногийн дараа би заавал нисэх болно. Энэ үед та нар өөр өөрсдийнхөө ажлыг хийж байх биз. Надад маш том үүрэг даалгавар хариуцууллаа. Яг энэ мөчид чамтайгаа, охидтойгоо ярихыг яасан их хүсэж байна вэ? Гэвч та нар минь хол байна. Гэхдээ сэтгэл зүрхэндээ та нарыгаа би үргэлж мэдэрч байдаг.

Би техникт бүрэн дүүрэн итгэж байна. Техник яагаад ч эвдрэх ёсгүй. Заримдаа хүн санаандгүй тохиолдлоор унаж, өөрийгөө гэмтээх үе байдаг. Энд ч бас ийм зүйл тохиолдож болно. Гэхдээ одоог хүртэл би ийм зүйл тохиолдоно гэдэгт итгэхгүй байна. Хэрвээ надад ямар нэг зүйл тохиолдвол хамгийн түрүүнд чамаасаа нэг л зүйл гуйя. Хайрт Валя минь битгий гашуудаж, гуниарай. Өнөөдөр амьдралд амьд байгаа ч маргааш машинд дайруулж болохыг хэн ч үгүйсгэх аргагүй.

Чамайг би яаж хайрладаг шиг охидуудаа тэгж хайрлаж, хамгаалж яваарай. Тэднийгээ бэрхшээлээс булзамтгай, ээжийн эрх танхил охид болгон бүү өсгөөрэй. Тэд маань амьдралын саадаас айдаггүй чадварлаг охид болох ёстой шүү. Шинэ нийгэм коммунизмд хэрэгтэй хүмүүс болгон өсгөөрэй. Үүнд чамд төр туслах болно. Хувийн амьдралаа өөрийнхөө зөв гэж бодсоноор зохиохыг хүсье. Энэ нь зөв, энэ нь буруу гэж надад хэлэх үг алга. Яагаад ч юм миний захиа ихэд гунигтай болчихлоо. Би өөрөө ч үүнд итгэхгүй л байна.

Чамд энэ захиа минь битгий хүрээсэй, миний сул дорой зан гаргаж байсныг минь чи мэдэж би ичгэвтэр байдалд өөрийгөө битгий ороосой гэж горьдож, найдах юм. Гэхдээ ямар нэг зүйл тохиолдвол чи бүгдийг, дуусах хүртэл нь мэдэх ёстой. Багахан хугацаанд ч гэсэн би чамдаа үнэнч, бусдад хэрэгтэй амьдарсан. Хүүхэд байхдаа би В.П.Чкаловын “Боломж байвал анхдагч байх хэрэгтэй” гэсэн үгийг уншиж байсан. Тиймээс л би эцсээ хүртэл бүхний тэргүүн, анхдагч байхыг хүсч, хичээж явлаа. Энэ нислэгийг хайрт эх орон, шинжлэх ухаан шинэ эрин зуун, коммунизмд зориулж буйг чамайг мэдээсэй гэж хүсч байна. Хэд хоногийн дараа бид дахин хамтдаа байж, дахин аз жаргалтай байх болно гэдэгт итгэнэм.

Валя минь, миний эцэг эхийг битгий мартаарай, боломжтой бол туслаж байгаарай. Миний өмнөөс тэдэнд мэнд хүргэж, энэ тухай дуулгаагүй, мэдэх шаардлагагүй гэж бодсоны минь төлөө уучлалт хүсээрэй. Ингээд гүйцлээ, захиагаа дуусгая даа. Баяртай, хайрт гэр бүлийнхэн минь. Та нартаа маш их хайртай шүү. Та нарыгаа хайрт аав, хайрт Юра чинь чангаас чанга тэврэн үнсье.

1961.04.10 Гагарин”

Түүний эхнэр Валентина Ивановна энэ захиаг зөвхөн 7 жилийн дараа буюу нөхрийгөө онгоцны ослоор өөд болсон 1968 оны 3 сарын 27-ны өдөр уншсан байна.

Эх сурвалж: adme.ru